NHỮNG CÔNG VIỆC CẦN THIẾT BỐ MẸ VÀ CÔ GIÁO CẦN LÀM ĐỂ PHÒNG, CHỐNG CÁC BỆNH THƯỜNG GẶP TRONG MÙA ĐÔNG CHO TRẺ
Trẻ nhỏ rất nhạy cảm với sự thay đổi của thời tiết do sức đề kháng còn yếu. Để phòng tránh các bệnh trong mùa lạnh cho trẻ, các bậc cha mẹ cần chăm sóc trẻ chu đáo hơn như tránh để nhiễm lạnh; ăn uống, vận động hợp lý; giữ vệ sinh đúng cách…
- Dưới đây là 10 bệnh thường gặp vào mùa Đông của trẻ:
- Cảm lạnh:
– Đây là một bệnh truyền nhiễm do virus gây ra ở đường hô hấp trên nhưng chủ yếu ảnh hưởng mũi. Ho, đau họng, sổ mũi, hắt hơi và sốt là những triệu chứng thường gặp khi bị cảm lạnh.
– Bạn có thể phòng chống cảm lạnh bằng cách rửa tay thường xuyên. Cách này sẽ giúp tiêu diệt vi trùng ở tay sau khi bạn tiếp xúc với bề mặt của một số vật dụng như công tắc điện và tay nắm cửa.
– Ngoài ra, việc dọn dẹp nhà cửa và rửa sạch những loại vật dụng gia đình như cốc chén, bát đũa rất quan trọng, nhất là khi trong gia đình có ai đó bị ốm.
- Sốt xuất huyết
Sốt xuất huyết là một trong những bệnh thường gặp ở trẻ vào mùa đông. Sốt xuất huyết là loại bệnh truyền nhiễm cấp tính gây ra bởi virus Dengue. Virus thường được lây nhiễm từ người sang người thông qua vật chủ trung gian đó là muỗi vằn, mầm bệnh vào cơ thể sau 4-5 ngày sau trẻ sẽ mắc bệnh sốt xuất huyết. Những dấu hiệu nhận biết sớm bệnh sốt xuất huyết ở trẻ bao gồm:
- Sốt cao kéo dài, có thể sốt cao tới 40 độ C.
- Đau đầu dữ dội
- Nổi mẩn
- Phát ban
- Bệnh tiến triển nặng có thể gây buồn nôn, nôn, bàn chân và bàn tay lạnh…
Phương pháp điều trị sốt xuất huyết chủ yếu điều trị triệu chứng. Bệnh sốt xuất huyết được xếp vào nhóm bệnh giao mùa nguy hiểm và có thể tiến triển nhanh thậm chí bùng phát thành dịch.
Do vậy, khi xuất hiện những triệu chứng trên, cha mẹ cần đưa ngay trẻ tới cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời. Cùng với đó, khi thời điểm giao mùa cách phòng bệnh tốt nhất là diệt muỗi, bọ gậy. Phòng ngừa muỗi đốt bằng cách mặc cho trẻ quần áo dài tay, nằm ngủ màn và bôi kem xua muỗi cũng như các biện pháp được chỉ đạo bởi chính quyền địa phương.
- Hạ thân nhiệt:
– Những người dễ bị hạ thân nhiệt nhất là người già, trẻ nhỏ và những người có thói quen uống rượu. Khi bị hạ thân nhiệt, người bệnh cảm thấy mệt mỏi, đầu óc mơ hồ và xuất hiện những đợt rùng mình không kiểm soát. Tới khi không cảm thấy lạnh nữa, da của họ đã tái xanh, đồng tử giãn ra và không còn tỉnh táo.
– Theo các chuyên gia, nên tìm các biện pháp can thiệp kịp thời trong giai đoạn đầu của hạ thân nhiệt, trước khi các triệu chứng trở nặng hơn. Cách tốt nhất để giúp những người bị hạ thân nhiệt là quấn chăn xung quanh người cho tới khi cơ thể họ ấm trở lại.
- Viêm họng:
– Viêm họng là căn bệnh phổ biến vào mùa đông và hầu hết bị gây ra do nhiễm virus. Một số bằng chứng chỉ ra rằng, sự thay đổi nhiệt độ, chẳng hạn như khi bạn đi từ một căn phòng ấm cúng ra ngoài trời lạnh giá, có thể gây viêm họng.
– Một cách nhanh chóng và dễ thực hiện để chữa viêm họng là súc miệng bằng nước muối ấm. Hãy pha một thìa muối vào một cốc nước ấm và súc miệng đều đặn hàng ngày, bạn sẽ thấy hiệu quả.
5. Bệnh sởi :
Bệnh sởi do virus gây ra và lây qua đường hô hấp nên rất dễ bùng phát thành dịch. Những triệu chứng đặc chưng của bệnh sởi đó là sốt, sổ mũi, phát ban, ho khan, viêm kết mạc,… Nếu không được điều trị kịp thời bệnh có thể tiến triển nặng và dẫn tới các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm não, viêm tai giữa, khô loét giác mạc mắt,…
Phương pháp điều trị bệnh sởi ở trẻ đó là cho trẻ nghỉ ngơi nơi thông thoáng có đủ ánh sáng và vệ sinh răng miệng đầy đủ. Bên cạnh đó, bù nước và bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng vào chế độ ăn của trẻ. Lưu ý cha mẹ nên cho trẻ ăn các loại đồ ăn dạng lỏng dễ tiêu. Khi triệu chứng trở nên nghiêm trọng như ho nhiều, khó thở, ban lặn nhưng vẫn sốt thì cha mẹ cần đưa ngay trẻ tới cơ sở y tế. Tốc độ lây lan bệnh sởi rất nhanh do vậy tiêm vaccin phòng ngừa đúng lịch và đủ mũi theo phác đồ là biện pháp phòng ngừa bệnh đơn giản và hiệu quả nhất giúp bảo vệ trẻ và cộng đồng.
- Da khô:
– Da khô là một tình trạng thường gặp và trở nên tồi tệ hơn trong mùa đông, khi độ ẩm xuống thấp. Dưỡng ẩm là điều vô cùng cần thiết trong mùa đông để ngăn chặn tình trạng này. Trái ngược với suy nghĩ của nhiều người là các loại kem dưỡng ẩm được hấp thụ qua da, trên thực tế chúng hoạt động như một chất kết dính để ngăn chặn độ ẩm tự nhiên của da bốc hơi đi.
– Thời gian tốt nhất để bôi kem dưỡng ẩm là sau khi tắm – lúc này da vẫn còn ẩm và một lần nữa trước khi đi ngủ. Ngoài ra, bạn nên nhớ tắm nước ấm thay vì nước quá nóng. Bởi nước quá nóng sẽ khiến da khô và gây ngứa da.
- Quai bị:
– Còn gọi là bệnh viêm tuyến mang tai truyền nhiễm thường xuất hiện khi thời tiết chuyển sang mùa lạnh và thường gia tăng cùng với các bệnh lây lan qua đường hô hấp. Triệu chứng của bệnh: sốt, sưng quai hàm và đau một hoặc nhiều tuyến nước bọt, đôi khi là tuyến dưới lưỡi hoặc tuyến dưới hàm trên.
– Cách phòng tránh: Người mắc bệnh nên đeo khẩu trang khi tiếp xúc với người khác để phòng tránh lây nhiễm. Chú ý giữ gìn vệ sinh thân thể sạch sẽ. Không nên tự ý sử dụng các loại thuốc uống, thuốc bôi, đắp lên vùng bị sưng để tránh bị nhiễm độc.
– Cách ly người bệnh khoảng 2 tuần từ khi phát hiện bệnh.
– Kiêng nước lạnh, kiêng gió.
– Nghỉ ngơi, hạn chế vận động (đặc biệt là khi phát hiện tinh hoàn có hiện tượng sưng đau).
– Vệ sinh răng miệng, uống nhiều nước và súc miệng bằng nước muối sinh lý hay nước súc miệng chuyên dụng.
– Như thế sẽ giảm tình trạng khô miệng và tránh để vi khuẩn có môi trường thuận lợi phát triển.
– Ăn thức ăn mềm, dễ nuốt, dễ tiêu hóa nhưng vẫn phải đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng. Không ăn đồ nếp, cá mè, cá chép.
– Ăn đa dạng các loại rau xanh và quả tươi giúp bổ sung các loại vitamin, khoáng chất cần thiết cho cơ thể, tăng khả năng miễn dịch.
– Trong trường hợp sốt cao liên tục, không hạ sốt được hoặc thấy xuất hiện biến chứng cần sớm đưa đến bệnh viện.
8. Viêm phổi:
Khi trẻ bị sốt vào mùa đông có thể là dấu hiệu của bệnh viêm phổi. Đây là một tình trạng bệnh lý rất hay gặp ở trẻ, gây ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau thường do nhiễm trùng phổi. Viêm phổi làm cho các tổ chức tại phổi bị viêm và ảnh hưởng tới chức năng, hoạt động của phổi. Viêm phổi cũng chính là nguyên nhân gây tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi. Dấu hiệu nhận biết viêm phổi đó là thở nhanh, sốt, ho, ngạt mũi, đau bụng, nôn ói,…
Đối với những trường hợp trẻ có triệu chứng bệnh nhẹ, trẻ có thể được điều trị tại nhà. Tuy nhiên với những trường hợp trẻ xuất hiện các triệu chứng như bỏ bú, co giật, nổi vân tím toàn thân thì cần được nhập viện ngay để được điều trị kịp thời. Cách phòng ngừa viêm phổi hiệu quả đó là tiêm vaccin đầy đủ, đúng lịch. Đồng thời bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng nhằm tăng cường sức đề kháng cho trẻ. Tránh xa các nguồn lây nhiễm bệnh để đạt được hiệu quả phòng bệnh tốt nhất.
- Viêm mũi – xoang:
– Biểu hiện của bệnh: ngứa và chảy nước mũi nhiều, có thể sốt hoặc không. Trẻ còn bú thì bị nghẹt mũi, thở khò khè, phải thở bằng miệng, khi bú phải ngưng lại nhiều lần để thở, ngủ không yên giấc.
– Khi có triệu chứng của bệnh hay mắc bệnh bạn cần:
– Ăn uống đủ chất, cân bằng, nghỉ ngơi, tập luyện điều độ để cơ thể khảo mạnh và có một sức đề kháng tốt giúp cơ thể chống lại các viêm nhiễm và phục hồi nhanh chóng.
– Uống nhiều nước: Bao gồm nước lọc, nước ép trái cây, trà thảo dược có tác dụng tốt để rửa sạch các chất nhầy vì chúng chính là nguyên nhân khiến bạn khó thở, khó chịu và mệt mỏi.
– Chườm ấm: Dùng khăn ấm chườm quanh mũi, mắt, đầu để giảm đau nhức và giúp chất nhầy dễ thoát hơn;
– Súc miệng bằng dung dịch lá chanh khô: Đun sôi lá chanh khô với nước trong 10-15 phút, lọc lấy nước và dùng dung dịch này để súc miệng sẽ cho cảm giác dễ chịu.
– Đeo khẩu trang trước khi ra đường và làm công việc gặp nhiều bụi bặm. Giữ môi trường xung quanh luôn sạch sẽ, tránh xa khói bụi, chất thải, khói thuốc lá…
– Tránh hít luồng không khí lạnh, khô: Không nên để mũi đối diện trực tiếp với luồng gió của máy lạnh hoặc máy quạt khi nằm ngủ, hoặc khi ngồi làm việc
– Vệ sinh mũi thường xuyên với dung dịch nước biển.
– Tránh stress: Khi làm việc quá sức, lo lắng nhiều, hệ miễn dịch của cơ thể suy yếu rất dễ bị nhiễm trùng, trong đó mũi xoang dễ bị nhiễm nhất vì là cơ quan lọc không khí trước khi đưa vào cơ thể.
- Nhiễm trùng hô hấp:
Nhiễm trùng hô hấp là một trong những bệnh lý dẫn tới tử vong ở trẻ em. Trên thế giới, mỗi năm có khoảng 4,3 triệu trẻ em dưới 5 tuổi vì nhiễm trùng hô hấp, chủ yếu là viêm phổi và viêm phế quản.
Triệu chứng bệnh nhiễm trùng đường hô hấp rất đa dạng, sốt đặc biệt khi trẻ bị sốt vào mùa đông, ho, thở rít, nhịp thở nhanh, bỏ bú hoặc bỏ ăn,… Một số trẻ có thể gặp những triệu chứng khác như chướng bụng, nôn, đi phân lỏng, khó thở, quấy khóc,…
Phương pháp điều trị các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp hiện tại nhằm giảm tối đa triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm. Những biện pháp phòng ngừa bệnh bao gồm vệ sinh sạch sẽ môi trường sống xung quanh trẻ, bổ sung đầy đủ các loại chất dinh dưỡng giúp tăng cường hệ miễn dịch, đặc biệt tiêm ngừa vaccin đầy đủ theo khuyến cáo giúp trẻ phòng tránh được bệnh nhiễm trùng hô hấp.
- Các biện pháp chăm sóc sức khỏe, phòng dịch bệnh mùa đông xuân như sau:
- Tiêm vắc xin phòng bệnh đầy đủ và đúng lịch (đối với các bệnh có vắc xin phòng bệnh như: sởi, thủy đậu, cúm…)
- Giữ ấm cơ thể khi thời tiết chuyển lạnh; ủ ấm cho trẻ em khi đi xe máy, khi ra ngoài trời; khi làm việc ngoài trời, ra ngoài trời vào ban đêm, sáng sớm phải mặc đủ ấm, lưu ý giữ ấm bàn chân, bàn tay, ngực, cổ, đầu.
- Tránh tiếp xúc với những người đang có dấu hiệu bị các bệnh truyền nhiễm đường hô hấp như sởi, cúm … Hạn chế đến những chỗ đông người.
- Đảm bảo an toàn thực phẩm, ăn chín, uống chín; ăn cân đối các nhóm dưỡng chất: tinh bột, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất; ăn nhiều hoa quả để giúp cơ thể, tăng cường vitamin, nâng cao sức đề kháng. Không ăn tiết canh, không sử dụng gia cầm/sản phẩm từ gia cầm ốm, chết và không rõ nguồn gốc để chế biến thực phẩm.
- Đảm bảo vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay với xà phòng, vệ sinh mũi, họng hàng ngày.
- Thực hiện tốt vệ sinh môi trường, vệ sinh gia đình, sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh.
- Khi có các dấu hiệu nghi bị bệnh truyền nhiễm cần đến các cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn, khám và điều trị kịp thời.
Giữ ấm đúng cách cho trẻ
